Góc nhìn qua các dự án

Nhiều hộ dân là người DTTS nghèo, hộ nghèo dân tộc Kinh sinh sống tại xã đặc biệt khó khăn, thôn đặc biệt khó khăn ở các huyện miền núi, vùng cao tỉnh Nghệ An đang rất trông chờ được đầu tư cấp nước sinh hoạt phân tán theo Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719). Hiện nay, kinh phí hỗ trợ, chỉ tiêu số hộ thực hiện của năm 2022 và 2023 đang được triển khai… nhưng so với nhu cầu thực tế thì chưa thấm vào đâu.

Đồng bào các DTTS có một kho tàng văn hóa truyền thống phong phú, đặc sắc. Trong kho tàng quý báu đó, có nhiều giá trị đang được bảo tồn, phát huy, nhưng cũng không ít giá trị đang đứng trước nguy cơ mai một. Với vai trò vừa là chủ thể sở hữu, vừa giữ vai trò nòng cốt trong các hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa truyền thống trong đời sống xã hội, đội ngũ nghệ nhân được cộng đồng đánh giá, nhìn nhận là "những báu vật sống" trong vùng đồng bào DTTS. Do vậy, chăm lo thực hiện tốt chính sách đối với nghệ nhân, góp phần rất lớn vào việc bảo vệ kho tàng di sản văn hóa đặc sắc của cộng đồng các DTTS.

Nằm trong nhóm DTTS có khó khăn đặc thù ở Nghệ An, người Đan Lai (nhóm địa phương thuộc dân tộc Thổ) được thụ hưởng nhiều nội dung đầu tư, hỗ trợ theo Tiểu dự án 1, Dự án 9 của Chương trình MTQG 1719. Hiện nay, một số dự án đầu tư đang gấp rút được UBND huyện Con Cuông chỉ đạo triển khai.

Người Bru Vân Kiều ở xã Tân Lập, huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) đã biết trồng lúa nước từ lâu. Thế nhưng, việc trồng lúa chất lượng cao mới chỉ được người dân thực hiện 3 năm nay. Kể từ khi trồng lúa chất lượng cao, chuyện thiếu gạo mùa giáp hạt đã lùi vào dĩ vãng.

Ở xã Sơn Lang, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai, nhiều hộ dân rất tin tưởng, học kinh nghiệm làm du lịch cộng đồng của gia đình anh Đinh Văn Quý (SN 1991). Mô hình không chỉ góp phần tăng thu nhập cho gia đình anh, mà còn lan tỏa cách làm du lịch, tạo việc làm, thu nhập cho nhiều người dân trong làng, trong xã.

Những năm qua, xã Đắk Drông, huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm đẩy lùi và tiến tới chấm dứt tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Trong đó, việc đưa các quy định của pháp luật về tuổi kết hôn, đăng ký kết hôn, cam kết không tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống vào hương ước, quy ước thôn và làm tiêu chí xếp loại gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa đang phát huy tác dụng.

Những năm qua, công tác giáo dục và đào tạo của tỉnh Bắc Giang không ngừng được củng cố và phát triển, theo đó, Bắc Giang đã là địa phương nằm trong nhóm 15 tỉnh dẫn đầu toàn quốc về giáo dục đào tạo. Phong trào khuyến học - khuyến tài của tỉnh được Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam đánh giá là đơn vị điển hình có nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả.

Trong giai đoạn 2021 - 2025, vùng DTTS và miền núi triển khai đồng loạt 3 Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG), bên cạnh những hiệu quả tích cực, thì trong quá trình triển khai thực hiện các Chương trình vẫn còn bộc lộ không ít bất cập. Để tăng hiệu quả của các Chương trình, việc lồng ghép các nguồn lực là rất quan trọng. Do đó, cần có cơ chế lồng ghép hiệu quả là vấn đề cấp thiết đang đặt ra tại thực tế cơ sở...

Những năm qua, việc đưa nước sạch đến với người dân vùng nông thôn được tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu quan tâm thực hiện bằng nhiều giải pháp. Tuy nhiên đến nay, vẫn còn gần 12% hộ dân tại vùng nông thôn, vùng DTTS vẫn chưa được sử dụng nước sạch với nhiều nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan. Chính quyền địa phương đặt ra mục tiêu đến năm 2030 sẽ giảm tỷ lệ xuống còn 1%.

Từ thực tiễn kết quả sản xuất, kinh doanh của mô hình hợp tác xã (HTX) ở các huyện miền núi Quảng Ngãi đã có sự phát triển đáng ghi nhận. Tuy nhiên, rào cản lớn nhất đối với sự phát triển HTX hiện nay, là vốn đầu tư và quỹ đất xây dựng khu tập kết, chế xuất, bảo quản... Năm 2023, tỉnh Quảng Ngãi đã dành hơn 145 tỷ đồng từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719) giúp các HTX phát triển.