Cầu treo Xốp Mạt, nối trung tâm xã Lượng Minh với 4 bản bên kia sông là Minh Tiến, Đửa, Minh Thành, Chẳm Puông chỉ còn hoài niệm. Hai mố cầu và những trụ thép còn sót lại như là nhân chứng của một trận đại hồng thủy xảy hồi cuối tháng 7.

Điểm chính Trường Phổ thông DTBT Tiểu học lại đóng tại bản Minh Tiến. Phía bên này sông là Trường Phổ thông DTBT THCS và Trường Mầm non. Cầu mất vì lũ, con đường dân sinh độc đạo nối 4 bản với trung tâm xã bị cô lập hoàn toàn, đồng thời cắt đứt luôn con đường đến trường của học sinh các cấp bậc học.

Vượt sông đi tìm con chữ, hành trình của những trẻ vùng lòng hồ như Cà Moong, Xốp Cháo như khó khăn thêm gấp bội. Các năm trước, các em đều ngồi thuyền máy từ bản ra bến thượng lưu xã Yên Na, rồi đi tiếp xe máy để đến trường. Nay cầu bị lũ cuốn trôi, các em lại mất thêm một chặng ngồi thuyền vượt sông.

Anh Moong Văn Vinh, trú ở bản Cà Moong – một bản nằm giữa lòng hồ thủy điện bản Vẽ lo lắng: Cháu nhà tôi học lớp 4. Nay cầu bị lũ cuốn trôi khiến việc đi học thêm khó khăn, bất tiện. Tính ra, con tôi phải đi 2 lần đò, một là giữa lòng hồ thủy điện bản Vẽ, hai là qua sông Nậm Nơn để đến trường. Nhưng vì tương lai của các cháu, vất vả mây cũng phải  đến trường.

Để đến trường đeo đuổi con chữ, 80 đứa trẻ ở 2 bản lòng hồ bản Vẽ là Cà Moong, Xốp Cháo và 80 trẻ của 4 bản Lạ, Côi, Xốp Mạt, Minh Phương đã phải ngồi đò trong bao nguy hiểm rình rập. Thầy Nguyễn Văn Thanh, Hiệu trưởng Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Lượng Minh chia sẻ: Chúng tôi rất lo vì sự an toàn của học sinh mỗi khi đi lại trên đò ngang. Nhưng tình thế hiện nay, không có cách nào khác. Nhà trường đã kiến nghị lên xã, huy động các lực lượng tham gia đưa đón học sinh qua đò để đảm bảo an toàn hơn.

Rồi thầy Thanh nói thêm, trước đây, học sinh 4 bản gần trường là bản Lạ, Côi, Xốp Mạt, Minh Phương ở bán trú theo hình thức đầu tuần đến, cuối tuần về nhà. Riêng 2 bản xa vùng lòng hồ là Cà Moong và Xốp Cháo thì 2 tuần về nhà 1 lần.

Nay, việc đi lại bất tiện, nhà trường thống nhất học sinh toàn trường 2 tuần về nhà 1 lần. “Công tác chăm sóc, đảm bảo an toàn, nơi ăn ở, học tập của học sinh trở nên khó khăn hơn, vất vả hơn. Tôi đã động viên toàn bộ giáo viên, nhân viên nỗ lực cố gắng hơn vì sự học của học sinh vùng khó khăn”, thầy Thanh tâm sự.

Vượt sông Nậm Nơn, còn có 298 học sinh Trường Phổ thông DTBT THCS của 4 bản vùng cô lập là Minh Tiến, Đửa, Minh Thành, Chẳm Puông. Trước mắt, địa phương đã bố trí 2 thuyền tham gia đưa đón tất cả học sinh các cấp học qua sông, đến trường. Nhiên liệu chạy máy, cũng như áo phao, phao tròn do xã trang bị đầy đủ. 

Để lo việc đưa đón các cháu đi học qua sông, xã cũng đã thành lập tổ, cắt cử lực lượng túc trực nhằm đảm bảo an toàn. Học sinh sau khi lên đò, được các lực lượng của xã, cùng Ban Quản lý thôn bản phối hợp chở tăng bo đến trường.

Chủ tịch UBND xã Lượng Minh Nguyễn Văn Hòa cho hay: Ngày 4/9, xã đã thành lập đoàn khảo sát tuyến đường bộ xuyên rừng đến trường, có chiều dài hơn 10km. Hiện tại, tuyến này mới chỉ có khoảng 2km đã thành đường, số còn lại sau khi khảo sát sẽ tổ chức lực lượng phát sẻ, mở đường để tạo sự chủ động cho cán bộ, giáo viên, học sinh đến trường cũng như việc đi lại của người dân trong xã.

Về lâu dài thì phải xây dựng cầu cứng, thay thế cầu treo dân sinh đã bị lũ cuốn trôi. Chủ tịch UBND xã Lượng Minh Nguyễn Văn Hòa nói thêm: Trong chuyến kiểm tra việc ổn định cuộc sống ở các địa phương sau lũ, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hồng Vinh đã thống nhất phương án để địa phương xây dựng cầu cứng thay thế cầu treo đã mất.

Từ chủ trương đến hiện thực còn là một quá trình rất dài. Điều đó đồng nghĩa với việc, những đứa trẻ ở xã Lượng Minh còn phải đối mặt với bao hiểm nguy trên hành trình đi tìm con chữ cho mình.