Cái khó “ló” tấm lòng

Lai Châu là tỉnh Biên giới lại có đông đồng bào DTTS. Trình độ dân trí không đồng đều, giao thông đi lại khó khăn nên việc phổ cập công nghệ số là yếu tố tiên quyết để nâng cao hiệu quả chính quyền địa phương hai cấp.

Tại nhiều vùng biên giới tỉnh Lai Châu, cái nghèo vẫn là “bóng đen” đeo bám nhiều gia đình; bởi thế, một chiếc điện thoại thông minh là tài sản quý giá đối với nhiều người.

Để giải “bài toán khó” về chuyển đổi số từ tháng 5 đến 7/2025, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) Lai Châu đã phối hợp với Viettel Lai Châu trao tặng 25 chiếc điện thoại thông minh kèm thẻ SIM dành tặng những người dân có hoàn cảnh khó khăn.

Hưởng ứng Phong trào Bình dân học vụ số, BĐBP Lai Châu đã tăng cường mở các lớp bình dân học vụ số ở các thôn bản hướng dẫn bà con về chuyển đổi số. Đặc biệt từ sáng kiến mở “Hòm thư điện tử ẩn danh” để đẩy mạnh chuyển đổi số ở các thôn, bản, giúp cán bộ, chiến sĩ và đồng bào vùng biên tiếp cận và ứng dụng công nghệ vào đời sống.

Thay vì phải đến tận Đồn trình báo, người dân giờ chỉ cần quét mã QR trên tấm Poster được dán ở các khu vực công cộng như nhà văn hóa, trạm y tế, hay chợ phiên để gửi tin báo tố giác tội phạm. Đây là bước đột phá trong cải cách hành chính và ứng dụng công nghệ vào công tác quốc phòng - an ninh ở địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới.

Đại tá Nguyễn Văn Hưng - Chính ủy Ban Chỉ huy BĐBP Lai Châu cho biết: Chúng tôi đã thành lập mỗi Đồn Biên phòng một tổ giáo viên từ 3 - 5 đồng chí, đi đến các bản, điểm dân cư để giúp đỡ, hướng dẫn cho bà con Nhân dân hiểu biết về chuyển đổi số; đồng thời hướng dẫn cho bà con phương thức sử dụng điện thoại thông minh. Qua đó giúp bà con thuận tiện trao đổi thông tin giữa các thành viên trong gia đình, biết cách để cung cấp những thông tin phản ánh, tố giác tội phạm cho BĐBP.

Chị Chẻo Thị Hoa, người dân ở bản Sì Choang, xã Sì Lở Lầu, tỉnh Lai Châu phấn khởi khoe với chúng tôi: BĐBP đã mang đến cho người dân nhiều kiến thức về chuyển đổi số, về mạng xã hội, cũng như là giúp người dân tránh được những việc như lừa đảo trên mạng.

Hạnh phúc về bản

Còn đối với Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải, giữa trùng điệp núi rừng, những người lính Biên phòng vẫn miệt mài “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để đưa tri thức pháp luật và công nghệ số đến từng người dân vùng cao.

Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải đứng chân trên địa bàn xã Sì Lở Lầu quản lý 17 bản, hơn 8.900 nhân khẩu gồm các dân tộc Mông, Dao, Hà Nhì. Bà con nơi đây vẫn còn có những tập quán lạc hậu và điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn khiến các vấn đề như tảo hôn, xuất cảnh trái phép, ma túy… vẫn hiện hữu.

Để từng bước nâng cao nhận thức cho bà con về công tác phổ biến giáo dục pháp luật theo hướng mới, sát thực và phù hợp với vùng đồng bào DTTS, Thiếu tá Nguyễn Duy Khánh - Chính trị viên phó Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải, người khởi xướng và dẫn dắt mô hình “Thầy giáo quân hàm xanh đẩy nhanh chuyển đổi số”.

Thiếu tá Nguyễn Duy Khánh chia sẻ: "Muốn người dân nghe thì phải nói điều họ cần. Muốn họ làm thì phải chỉ tận tay, hướng dẫn tận nơi. Pháp luật và công nghệ chỉ phát huy hiệu quả khi đến được đúng đối tượng”.

Nhận thấy bà con đã bắt đầu dùng điện thoại thông minh nhưng chưa biết cách ứng dụng vào cuộc sống, Thiếu tá Khánh đã đề xuất và trực tiếp triển khai mô hình “Thầy giáo quân hàm xanh đẩy nhanh chuyển đổi số”, đồng thời lồng ghép công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để nâng cao nhận thức cho người dân.

Bà Tẩn San Mẩy, người dân bản Tả Ô, xã Sì Lở Lầu chia sẻ: “Hồi trước không có cái điện thoại thông minh, thì không biết tìm hiểu những thông tin mình muốn biết một cách nhanh chóng, giờ thì biết mở lên tra luật, xem chính sách, hỏi cán bộ Biên phòng bất cứ lúc nào. Bộ đội vừa dạy, vừa làm giúp, ai cũng quý, cũng tin”.

Thiếu tá Phạm Minh Trí, Chính trị viên Đồn Biên phòng Vàng Ma Chải cho biết: Để giúp bà con chuyển đổi số, Đơn vị đã triển khai có hiệu quả mô hình “Thầy giáo quân hàm xanh đẩy nhanh chuyển đổi số”, mô hình “Hòm thư điện tử ẩn danh”; thiết lập mã QR nội dung phổ biến giáo dục pháp luật cho Nhân dân… Qua đó, bà con đã hiểu biết sâu, rộng hơn về pháp luật. 

Đến nay, 100% cán bộ xã, bí thư chi bộ, trưởng bản đã biết sử dụng công nghệ thông tin, để truyển tải các tài liệu phổ biến giáo dục pháp luật”.

Theo thống kê của Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh Lai Châu, chỉ hơn 2 tháng triển khai mô hình hòm thư ẩn danh tố giác tội phạm, BĐBP đã thu gần 100 tin nhắn của quần chúng Nhân dân cung cấp, trong đó có nhiều tin có giá trị phục vụ cho công tác nghiệp vụ, phá nhiều vụ án buôn bán ma tuý trên địa bàn.

Giờ đây, những người dân vốn gắn bó bao đời với nương rẫy và núi rừng đang từng bước làm chủ công nghệ số. Điều tưởng chừng chỉ là giấc mơ viển vông vài năm trước, nay đã trở thành hiện thực.

Không chỉ vậy, chính quyền và lực lượng bộ đội cũng có thêm một công cụ hiệu quả để tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách và pháp luật đến tận từng xóm, từng nhà, từng người dân.