Nhiều khởi sắc

10 năm trước, miền Tây Nghệ An vẫn là một khu vực kém phát triển so với các vùng khác của tỉnh. Các huyện vùng núi cao như Kỳ Sơn, Tương Dương, Quế Phong, Con Cuông, Quỳ Châu vẫn là “vùng trũng” về mọi mặt của Nghệ An cũng như cả nước. Nhờ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước bằng các chương trình, dự án xóa đói, giảm nghèo nên cuộc sống người dân miền Tây Nghệ An đã có nhiều khởi sắc.

Trưởng bản Huồi Cọ xã Nhôn Mai (huyện Tương Dương) Và Khua Đớ, vẫn còn nhớ như in những tháng ngày phải trèo đèo, lội suối, vượt sông… mất gần 2 ngày trời mới đến trung tâm huyện. Từ khi tuyến đường Tây Nghệ An (sau trở thành quốc lộ 16) được xây dựng, bà con “hạ sơn” xuống xã, xuống huyện rất thuận lợi. Cũng nhờ giao thông thông suốt, cuộc sống của người Mông ở bản Huồi Cọ đã có sự đổi thay lớn. 

Các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đã giúp cho diện mạo, đời sống đồng bào khu vực miền Tây Nghệ An ngày càng đổi mới. Các xã biên giới đã có đường ô tô vào đến trung tâm, có điện lưới quốc gia, hơn 90% hộ dân được sử dụng nước hợp vệ sinh; các trường học hầu hết đã được xây dựng cơ bản,…

Đại tá Lê Như Cương - Chính ủy BĐBP Nghệ An

Trưởng bản Đớ cho biết: Dân bản ta cảm ơn Đảng, cảm ơn Nhà nước nhiều lắm. Nhờ có đường giao thông, nông sản bà con làm ra bán rất thuận lợi. Năm 2017, huyện đưa cây chanh leo về, nhiều người trồng đã thoát nghèo rồi. Bản ta đang xây dựng bản nông thôn mới trên khu vực biên giới đấy.

Phía bên kia, cộng đồng người Mông ở bản Minh Châu, xã Tri Lễ (huyện Quế Phong) cũng đã được Nhà nước bố trí tái định cư ở vùng đất mới thuận lợi hơn. Từng quen với việc tra hạt, gieo lúa trên vách núi, hốc đá, người Mông ở bản Minh Châu giờ đã thành thạo trồng lúa nước, làm vườn, trồng rau, chăn nuôi. 

Ông Phan Trọng Dũng, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Quế Phong cho hay: Nhiều mô hình phát triển kinh tế đã được thực hiện, góp phần nâng cao đời sống cho bà con rất lớn. Việc sản xuất theo hướng mới, áp dụng KHKT đã từng bước thay đổi tập quán, tư duy sản xuất của cư dân vùng miền núi.

Nhìn từ thực tế 5 năm qua, từ các chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, sự quan tâm của tỉnh, sự năng động của cấp ủy, chính quyền địa phương, đã tạo cho miền Tây một diện mạo mới. Hàng loạt chủ trương lớn, chính sách quan trọng như, chương trình 135, 134, 30a… khi triển khai đã mang lại hiệu quả, góp phần thay đổi căn bản đời sống Nhân dân. 

Hiện nay, tốc độ tăng trưởng bình quân nhiệm kì qua ở khu vực miền Tây Nghệ An đạt khoảng 8,5%/năm, thu nhập bình quân đầu người khoảng 26,5 triệu đồng/người/năm, tăng 1,53 lần so với năm 2013. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng nhanh, với mức bình quân 11%/năm.

Điểm nhấn rõ nét nhất ở miền Tây xứ Nghệ, có lẽ là hệ thống hạ tầng giao thông. Những cung đường vào các xã như: Nhôn Mai, Mai Sơn (Tương Dương), Keng Đu, Đoọc Mạy, Mỹ Lý, Mường Ải, Mường Típ (Kỳ Sơn), Tri Lễ, Thông Thụ, Đồng Văn (Quế Phong)… từng là nỗi ám ảnh, thì nay mọi thứ đã đổi khác. Đường nhựa đã vào đến trung tâm các xã, kể cả các xã đặc biệt khó khăn.

Điều rất đáng quan tâm, tỉnh Nghệ An cũng đã dành sự quan tâm đặc biệt đến các xã nghèo nơi đây. Đó là phân công các cơ quan, đơn vị giúp đỡ theo hình thức mỗi cơ quan đơn vị giúp đỡ một xã miền Tây. Bằng việc huy động đóng góp, trích nguồn kinh phí từ quỹ người nghèo… hàng ngàn hộ dân ở miền Tây đã được hỗ trợ con giống, cây giống, hỗ trợ nhà ở, để từng bước thoát nghèo.

Tăng tốc phát triển

Từ hệ thống giao thông được đầu tư đồng bộ, đã tạo thuận lợi cho hoạt động lưu thông, giao thương hàng hoá, thúc đẩy sản xuất, chăn nuôi phát triển, góp phần thu hút các dự án đầu tư cho khu vực miền núi. Nhờ đó, việc quy hoạch phát triển kinh tế theo từng vùng, từng địa phương đã trở nên phù hợp hơn. Nổi rõ nhất là, những trang trại chăn nuôi bò sữa, phát triển cây ăn quả có múi, phát triển cây dược liệu, cây chè nguyên liệu… đang ngày càng khẳng định hướng đi đúng đắn, trong việc khai thác tiềm năng khu vực miền Tây.

Nhờ giao thông được đầu tư, nhờ những cơ chế, chính sách của tỉnh, nhiều huyện miền Tây đã xây dựng các đề án phát triển du lịch dịch vụ, nhất là các loại hình du lịch sinh thái, cộng đồng như: Con Cuông, Quỳ Châu, Quế Phong, Tương Dương… Thực tế này, đã góp phần tạo nên bước đột phá mới trên khu vực miền Tây.

Những năm qua, miền Tây Nghệ An đã thu hút 163 dự án, với 64.100 tỷ đồng vốn đầu tư đăng ký. Một số dự án sản xuất quan trọng, tạo sự chuyển biến tích cực cho cả vùng như: Trang trại nuôi bò sữa và Nhà máy chế biến sữa của Công ty cổ phần Thực phẩm TH; Nhà máy chế biến gỗ MDF Nghĩa Đàn; Nhà máy chế biến tinh bột sắn Anh Sơn; các nhà máy chế biến đá trắng, đá xẻ, đá ốp lát ở Tân Kỳ, Quỳ Hợp, Nghĩa Đàn…

Hệ thống hạ tầng kỹ thuật và xã hội như: điện lưới, bệnh viện, trường học, công trình và thiết chế văn hóa phục vụ đời sống dân sinh ngày càng được quan tâm đầu tư cả chiều sâu và chiều rộng, nhờ vậy, đời sống dân sinh ngày một nâng cao. Chỉ nhìn từ tỉ lệ hộ nghèo toàn khu vực sẽ thấy rõ điều đó. Nếu như năm 2012, tỷ lệ hộ nghèo chiếm hơn 26,7% thì, đến năm 2020 giảm xuống còn 11,22%.

Tại cuộc làm việc giữa Bộ chính trị với Ban thường vụ tỉnh ủy Nghệ An về sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết 26, nhiều ý kiến đã cho rằng: Để tạo bước đột phá trong giai đoạn tới, cần phải đặt miền Tây Nghệ An trong tổng thể phát triển của tỉnh, của khu vực, của quốc gia. Phải xác định, những lĩnh vực có lợi thế so sánh của miền Tây Nghệ An với các địa phương khác để đầu tư. Cần phải xây dựng chương trình phát triển dài hạn cho miền Tây Nghệ An theo mô hình mới phát triển nền kinh tế xanh như phát triển kinh tế du lịch sinh thái, trải nghiệm…