Tới dự khai mạc có: Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban dân tộc Hầu A Lềnh; Ủy viên Dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Hòa Bình Nguyễn Phi Long; lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương và tỉnh.

Phát biểu khai mạc Lễ hội, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình Bùi Văn Khánh cho biết, Lễ hội gắn liền với nền nông nghiệp lúa nước, mang nhiều dấu ấn của Văn minh Việt cổ. Đây là hoạt động văn hóa - tín ngưỡng không thể thiếu của đồng bào người Mường ở Hòa Bình, đặc biệt là ở bốn vùng mường lớn: Bi (Tân Lạc), Vang (Lạc Sơn), Thàng (Cao Phong), Động (Kim Bôi). Lễ hội mang ý nghĩa tôn kính các vị thần linh, tưởng nhớ những người đã có công lập đất, lập mường và cầu mong vạn vật phát triển thuận lợi, mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Trải qua những thăng trầm, biến thiên của lịch sử, lễ hội Khai Hạ đã đi sâu vào tâm thức của cộng đồng người Mường. Lễ hội được người dân địa phương bảo tồn, gìn giữ nhiều giá trị truyền thống, là nơi kết tinh, hội tụ nhiều di sản văn hóa, lịch sử, thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách về tham dự mỗi mùa lễ hội. Đây cũng là nét văn hóa đặc sắc của người Mường Hòa Bình, là niềm tự hào của Nhân dân các dân tộc tỉnh Hòa Bình.

Tại Lễ hội, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Văn Khánh đã trao Bằng công nhận Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia Lễ hội khai hạ người Mường Hòa Bình cho 4 huyện: Cao Phong, Tân Lạc, Kim Bôi, Lạc Sơn.

Lễ khai mạc cũng diễn ra màn gọi hồn chiêng của nghệ nhân Mo Mường (Nghệ nhân Mo Bùi Văn Lựng - Xóm Lầm - Phong Phú thực hiện) cùng chương trình biểu diễn hòa tấu Chiêng Mường của 500 diễn viên và nghệ nhân Chiêng Mường đến từ 16 xã, thị trấn của 4 huyện.

Trong khuôn khổ lễ hội cũng diễn ra Lễ rước Quốc mẫu Hoàng Bà, Nghi lễ xuống đồng, Nghi thức tế lễ Quốc mẫu Hoàng bà…

Năm 2023, Lễ hội Khai Hạ dân tộc Mường Hòa Bình lần đầu tiên được tổ chức với quy mô cấp tỉnh. Lễ hội diễn ra trong 3 ngày từ mùng 6 đến mùng 8 tháng Giêng, năm Quý Mão với rất nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật, thể thao, trò chơi dân gian với nội dung phong phú, đa dạng như: Phiên chợ đêm Mường Bi, trưng bày các sản phẩm đặc trưng của tỉnh Hòa Bình, thi trình diễn trang phục dân tộc Mường và giao lưu văn nghệ, thi đấu các môn thể thao dân tộc, các trò chơi dân gian, thi hát đúm, nhạc cụ dân tộc, thi đan lát, dệt thổ cẩm, trình diễn một số nghề thủ công, làm đồ gia dụng truyền thống của dân tộc Mường…

Lễ hội Khai Hạ dân tộc Mường được tổ chức thường niên đã góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, qua đó tuyên truyền về giá trị lịch sử, văn hóa, nâng cao nhận thức trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc; quảng bá sản phẩm du lịch của Hòa Bình...