Sinh ra ở xứ sở trầm hương Tiên Phước (Quảng Nam), Lê Ngọc Đức từ nhỏ đã có sự gắn bó đặc biệt với loại gỗ quý này. Sau nhiều năm kinh doanh các sản phẩm phổ biến từ trầm hương như vòng tay phong thủy, nhang nụ, anh luôn trăn trở tìm hướng đi khác biệt.
Anh Lê Ngọc Đức bên các bức tranh được xé dán từ trầm hương“Tôi muốn tạo ra một sản phẩm không chỉ mang tính thẩm mỹ mà còn có chiều sâu văn hóa, truyền tải được lịch sử. Chỉ có sự khác biệt mới làm nên thương hiệu cá nhân, cũng như được sự tin tưởng của khách hàng, đồng thời mở ra hướng mới cho công việc của mình”, Đức chia sẻ.
Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh được làm từ trầm hươngBước ngoặt đến trong một lần tham quan triển lãm mỹ thuật ở nước ngoài, khi Đức được chiêm ngưỡng những tác phẩm nghệ thuật được chế tác từ trầm hương, điều mà ở Việt Nam hầu như chưa ai thực hiện. Ý tưởng về dòng tranh trầm hương độc đáo bắt đầu nhen nhóm trong anh.
“Nhắc tới Quảng Nam, người ta sẽ nghĩ đến nhiều sản phẩm đặc trưng, quý giá như sâm Ngọc Linh, trầm hương… Việt Nam có nghệ nhân tài hoa, có năng khiếu hội họa, cớ sao chưa có dòng tranh từ trầm? Dựa trên nguồn tài nguyên, nhân lực đó, tôi muốn tạo ra những tác phẩm nghệ thuật giá trị từ chính sản phẩm mình đang kinh doanh”, Đức bộc bạch.
Tranh điếu được làm một cách tỉ mỉ, sinh độngThế nhưng, từ ý tưởng đến hoàn thiện tác phẩm, Đức trải qua muôn vàn khó khăn. Chàng trai trẻ tự mày mò kỹ thuật cắt, ép, dán trầm, tìm loại keo phù hợp, đến việc thử nghiệm từng nét tranh đầu tiên. Anh kiên trì với định hướng làm tranh hoàn toàn từ bì trầm tự nhiên, dùng keo dán nhập khẩu từ Đức để giữ nguyên mùi thơm đặc trưng mà không gây ảnh hưởng đến độ bền của tranh.
Trầm hương được dát mỏng là nguyên liệu chính cho các sáng tạo của xưởng "Đức học Trầm"Đức chia sẻ, trầm hương sau khi thu mua sẽ được xử lý, cắt thành những miếng mỏng, đủ màu sắc đậm nhạt. Sau đó, người thợ sẽ dùng bút chì phác họa hình ảnh muốn chế tác ra giấy, rồi xé dán từng miếng trầm nhỏ đủ kích thước theo gam màu khác nhau để tạo thành bức tranh hoàn chỉnh, sống động.
Đường nét tinh xảo trong bức tranh Mãnh Long tại xưởng anh ĐứcNăm 2023, những bức tranh trầm đầu tiên ra đời. Từ chất liệu độc đáo, những vệt trầm nâu sẫm dần hiện thành chân dung lãnh tụ, trận đánh lịch sử hay cảnh quê yên bình... Đằng sau mỗi bức tranh, là một câu chuyện-là tình yêu văn hóa, là khát vọng lan tỏa niềm tự hào dân tộc của một người trẻ. Gần một năm sau đó, anh thành lập xưởng tranh "Đức học Trầm" và bắt đầu nhận đơn đặt hàng của khách hàng gần xa.
Dù khởi đầu gian nan, đến nay, xưởng tranh "Đức học Trầm" đã cho ra đời gần 100 tác phẩm, chủ yếu bán qua nền tảng TikTok. Những tranh chủ đề đời sống, phong cảnh hoàn thành trong thời gian ngắn thì có giá thành từ 3 – 10 triệu đồng/bức; riêng đối với những tranh có độ tỉ mỉ cao, độ phức tạp và kích thước lớn hơn thì có giá cao hơn, từ 10 – 20 triệu đồng/bức.
Mỗi tác phẩm tranh trầm hương có giá từ 3 - 20 triệu đồng mỗi bức tùy theo độ tinh xảo, kích thước
Anh Đức hướng dẫn làm tranh từ trầm hươngĐức đặc biệt có niềm đam mê khi làm tranh về các vị lãnh tụ, những nhân vật lịch sử gắn với văn hóa dân tộc Việt Nam. Tranh chân dung lãnh tụ như Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp... thường mất từ 10 ngày đến nửa tháng để hoàn thiện.
Anh Châu Tùng Dưỡng đang làm tranh ở xưởng "Đức học Trầm"Đức tâm niệm: “Giá trị nghệ thuật của tranh trầm không chỉ ở sự khéo léo trong cắt dán các sớ gỗ mà còn ở câu chuyện, ý nghĩa, thông điệp mà nó truyền tải. Mỗi ánh mắt, nét môi trong tranh đều được trau chuốt tỉ mỉ bằng tinh thần trách nhiệm gắn với nét đẹp văn hóa dân tộc”.
Để có tác phẩm hoàn chỉnh, độc đáo, người làm phải tỉ mỉ từng chi tiết nhỏMột điểm đáng quý ở xưởng tranh “Đức học Trầm” là hướng đến những người yếu thế trong xã hội. Anh Lê Ngọc Đức đặc biệt chú trọng đến việc tạo cơ hội việc làm cho người khuyết tật có năng khiếu hội họa, đam mê nghệ thuật.
Tiêu biểu là trường hợp của anh Châu Tùng Dưỡng (xã Tam Dân, huyện Phú Ninh) – người đồng hành cùng Đức từ những ngày đầu thành lập xưởng. Anh Dưỡng bị khuyết tật bẩm sinh ở tay và chân, anh đến với nghề là một cái duyên khi tìm kiếm việc làm trên mạng.
“Ảnh tài năng lắm, lại rất chịu khó. Mình nghĩ những người khiếm khuyết nếu có cơ hội thể hiện sẽ luôn cố gắng gấp nhiều lần người bình thường. Vì vậy, mình muốn tạo cho họ môi trường làm việc, học hỏi và phát triển lâu dài”, Đức chia sẻ.
Từ đó, xưởng tranh “Đức học Trầm” không chỉ là nơi tạo tác nghệ thuật, mà còn là không gian nhân văn – nơi những đôi bàn tay khuyết thiếu được tiếp sức, nơi những số phận yếu thế có thể tự chủ kinh tế bằng chính tài năng và đam mê của mình.
Định hướng sắp tới, Đức mong muốn, mỗi người làm tại xưởng có thể tự tạo và bán tranh nghệ thuật từ trầm – từng bước trở thành người làm nghề độc lập. Qua đó, những bức tranh trầm sẽ không chỉ dừng lại ở giá trị thẩm mỹ, mà còn mang theo cả hơi thở của cuộc sống, của nghị lực và khát vọng vươn lên.